راهنمای کامل نگهداری از فنچ در خانه
نگهداری از فنچ یکی از جذاب‌ترین انتخاب‌ها برای علاقه‌مندان به پرندگان خانگی است. فنچ‌ها پرندگانی کوچک، پرجنب‌وجوش و اجتماعی هستند که هم با صدای دل‌نشینشان فضای خانه را دلپذیر می‌کنند و هم نیاز به مراقبت پیچیده و تخصصی ندارند. در این مقاله با صفر تا صد نگهداری از فنچ آشنا می‌شوید، از انتخاب قفس گرفته تا تغذیه، بهداشت، رفتارشناسی و نکات مهم برای داشتن فنچ‌های سالم و شاد.
چرا نگهداری از فنچ محبوب شده است؟
در سال‌های اخیر، نگهداری از فنچ بین ایرانی‌ها بسیار محبوب شده؛ به‌ویژه به دلیل ویژگی‌هایی مثل:
- اندازه‌ی کوچک و مناسب برای آپارتمان‌ها
- هزینه‌ی پایین خرید و نگهداری
- صدای ملایم و آرام‌بخش (بر خلاف برخی طوطی‌ها)
- اجتماعی بودن و نیاز کمتر به تعامل مستقیم انسانی
انتخاب قفس مناسب برای فنچ
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در نگهداری از فنچ، تهیه‌ی قفس استاندارد است. برخلاف تصور رایج، فنچ‌ها به فضای افقی برای پرواز نیاز دارند نه صرفاً ارتفاع.
ابعاد مناسب قفس:
حداقل اندازه‌ی قفس برای دو فنچ باید ۹۰ سانتی‌متر طول، ۶۰ سانتی‌متر عرض و ۶۰ سانتی‌متر ارتفاع باشد.
اگر تعداد فنچ‌ها بیشتر است، قفس باید متناسب با جمعیت، بزرگ‌تر انتخاب شود.
ویژگی‌های کلیدی قفس فنچ:
- میله‌های افقی برای امکان بالا رفتن
- کف کشویی برای تمیزکاری آسان
- چندین نشیمن‌گاه با قطرهای مختلف (ترجیحاً چوبی)
- فضای مناسب برای نصب لانه و اسباب‌بازی‌های سبک
تغذیه فنچ: رژیم غذایی سالم و کامل
برای نگهداری از فنچ سالم، تغذیه متنوع و متعادل بسیار اهمیت دارد. رژیم غذایی فنچ باید شامل موارد زیر باشد:
غذای پایه:
- دانه‌ی مخصوص فنچ (مخلوط ارزن، کتان، و تخم شلغم)
- پلت مخصوص فنچ که ویتامین‌ها و مواد معدنی را تأمین می‌کند
مکمل‌ها:
- سبزیجات برگ‌دار مثل اسفناج، کاهو، گشنیز (با رعایت تنوع و اعتدال)
- میوه‌های تازه مثل سیب، هویج، موز (در مقادیر کم)
مواد ضروری دیگر:
- سنگ مینرال یا کف دریا برای تأمین کلسیم
- پوسته تخم‌مرغ پودر شده برای جذب کلسیم بهتر در فصل تخم‌گذاری
- توجه: دادن نان، برنج، غذاهای چرب یا شیرین خانگی به فنچ ممنوع است.
رفتارشناسی و نیازهای اجتماعی فنچ
نگهداری از فنچ به‌تنهایی توصیه نمی‌شود. فنچ‌ها پرندگانی اجتماعی هستند که زندگی در کنار همنوعانشان را ترجیح می‌دهند. حتی اگر تنها یک فنچ دارید، بهتر است جفت یا چند فنچ دیگر تهیه کنید.
آیا دو نر با هم سازگارند؟
بله، در بیشتر موارد، دو فنچ نر می‌توانند در یک قفس بدون مشکل زندگی کنند؛ البته به شرطی که قفس به‌اندازه کافی بزرگ باشد.
آیا فنچ نیاز به نوازش دارد؟
خیر، برخلاف طوطی‌سانان، فنچ‌ها علاقه‌ای به تماس مستقیم ندارند. اما از بودن در فضای پررفت‌و‌آمد خانه لذت می‌برند و به حضور شما عادت می‌کنند.
لانه‌سازی و زادآوری فنچ‌ها
در نگهداری از فنچ، یکی از رفتارهای طبیعی ساخت لانه است. اگر در قفس فنچ نر، لانه یا مواد لانه‌سازی مانند کاه، پوشال یا الیاف بگذارید، مشغول ساختن آن می‌شود.
هشدار برای جفت فنچ:
اگر در قفس جفت نر و ماده لانه بگذارید، احتمال تولیدمثل بالا می‌رود. در این صورت باید از قبل آماده نگهداری از جوجه‌ها باشید.
بهداشت، حمام و مراقبت‌های دامپزشکی
استحمام:
فنچ‌ها عاشق حمام هستند. یک ظرف کم‌عمق با آب ولرم هفته‌ای ۲ تا ۳ بار در اختیارشان بگذارید.
تمیز کردن قفس:
- کف قفس باید هفته‌ای دوبار تمیز شود.
- آب و غذا هر روز تازه شود.
- محل قفس باید تهویه مناسب داشته باشد و دور از دود و بخار باشد.
علائم بیماری در فنچ:
- بی‌تحرکی و چرت زیاد
- کم‌خوری یا نخوردن غذا
- پف‌کردگی پرها
- صدای نفس کشیدن غیرطبیعی
در صورت مشاهده این موارد، سریعاً به دامپزشک پرندگان مراجعه کنید.
اسباب‌بازی و غنی‌سازی محیطی
برای موفقیت در نگهداری از فنچ، فقط غذا کافی نیست. فنچ‌ها موجوداتی کنجکاو هستند و نیاز به تحریک ذهنی دارند:
پیشنهادهای سرگرمی:
- تاب‌های کوچک
- نردبان‌های چوبی
- آینه (برای پرنده تنها)
- اسباب‌بازی‌های سبک که از سقف آویزان شوند
- وسایل ساده برای پنهان کردن دانه و ایجاد بازی‌های جستجو
